กฎหมายที่ดิน การแย่งที่ดินมือเปล่า

• ที่ดินมือเปล่า คือ ที่ดินที่ไม่มีหนังสือแสดงกรรมสิทธิ์ ซึ่งภาษาชาวบ้านก็เรียกว่า “โฉนดที่ดิน” นั้นเอง ซึ่งที่ดินมือเปล่านี้ ยังได้รวมไปถึงที่ดินที่มีหนังสือ น.ส.3 ที่ดินที่เป็น ส.ค.1 ที่ดินที่มีใบ ภบท.5 (ใบเสร็จการเสียภาษีให้ท้องถิ่น) อย่างนี้กฎหมายเขาก็เหมาเรียกเอาว่า ที่ดินมือเปล่า ด้วยเช่นกันนะครับ อย่าได้สงสัย
• ที่ดินที่มีโฉนดนั้น คนที่มีชื่อระบุเอาไว้ในโฉนด กฎหมายบอกว่า คนๆนั้นเป็นเจ้าของที่ดินเป็นผู้มีกรรมสิทธิ์ในที่ดินแปลงนั้น สามารถจะใช้ประโยชน์จะขาย จ่าย โอนไปให้กับใครอย่างไรก็ได้ครับ
• ส่วนที่ดินมือเปล่านะหรือ ตรงนี้ก็ต่างออกไปครับ เพราะที่ดินมือเปล่านี้เป็นที่ดินที่ยังไม่สามารถจะมีเจ้าของได้ จะมีได้ก็แต่เพียง ผู้ใช้ประโยชน์ในที่ดินเท่านั้น ซึ่งกฎหมายก็เรียกอย่างเท่ๆว่า “สิทธิครอบครอง” ตรงนี้ก็ให้เข้าใจไว้เท่านั้นนะครับ เพราะแม้ว่ากฎหมายจะว่าไว้อย่างไร ชาวบ้านอย่างเราๆ ก็เรียกรวมทุกอย่างว่าเป็นเจ้าของที่ดินนั่นแหละครับ
•  เมื่อที่ดินมือเปล่าไม่มีโฉนด ก็หมายความว่า ไม่สามารถแย่งที่ดินโดยการครอบครองปรปักษ์ที่ดินได้ ดังนั้นหากจะแย่งที่ดินมือเปล่ากัน จะพอมีทางเป็นไปได้ไหม กฎหมายได้เปิดช่องเอาไว้หรือไม่ เรามาดูกันครับ

• ที่ดินมือเปล่า กฎหมายก็ได้รับรองสิทธิเอาไว้ เราเรียกว่า “สิทธิครอบครอง” ซึ่งสิทธิตรงนี้จะเกิดขึ้นมาเมื่อมีเจตนาจะยึดถือเอาทรัพย์สิน หรือที่ดินมือเปล่านั้นมาเป็นของตัวเอง และสิทธิครอบครองตัวนี้แหละ ที่สามารถแย่งกันได้ ด้วยการแสดงออกโดยการเข้าไปยึดถือเอาที่ดินหรือทรัพย์สินต่างๆ มาเป็นของตัวเอง แค่นี้ผู้ที่เข้าไปยึดถือเอาก็มีสิทธิที่จะครอบครองในของสิ่งนั้นๆ  แล้ว มันง่ายใช่ไหมครับ
• ดังนั้นการแย่งที่ดินมือเปล่า สามารถที่จะทำได้ โดยการแย่งสิทธิการครอบครองในที่ดินแปลงนั้น การแย่งตรงนี้ คือการเข้าไปยึดถือเอา หรือการเข้าไปทำกินทำประโยชน์ในที่ดินมือเปล่านั้น โดยเจตนาที่จะเอามาเป็นของตัวเอง เมื่อเข้าไปแย่งการครอบครองเป็นระยะเวลาติดต่อกันครบ 1 ปี บุคคลที่แย่งนั้นก็จะได้สิทธิครอบครอง หรือเป็นเจ้าของตามความเข้าใจของชาวบ้านทันทีครับ
• การแย่งสิทธิครอบครองในที่ดินมือเปล่านี้ มีระยะเวลาได้สิทธิสั้นกว่าที่ดินที่มีโฉนด คือเพียง 1 ปี เท่านั้น ดังนั้นใครมีที่ดินที่มีเพียงหนังสือ น.ส.3 หรือ ส.ค.1 รวมทั้งที่ดินมือเปล่าที่ไม่มีเอกสารอะไรเลย ก็ต้องหมั่นไปดูแลรักษาที่ดินของตัวเองเอาไว้ให้ดีๆ นะครับ เพราะหากรู้ตั้งแต่เนิ่นๆ เจ้าของที่ดินก็มีเวลาที่จะไปฟ้องขับไล่คนที่เข้ามาแย่งที่ดินออกไปได้ก่อนที่ตัวเองจะเสียสิทธิในที่ดินไปครับ

ขอบคุณข้อมูลจาก chawbanlaw.com